به گزارش خبرگزاری ریتم؛ ۱۳ آبان در تقویم رسمی کشورمان به عنوان روز مبارزه ملی با استکبار جهانی نامگذاری شده است؛ روزی که یادآور سه واقعه مهم در تاریخ معاصر ایران در سه دوره مختلف است و از همین رو به عنوان روزی بهیادماندنی در تاریخ کشور ثبت شد.
روز ۱۳ آبان ۱۳۴۳، مأموران رژیم شاهنشاهی حضرت امام خمینی(ره) را در قم دستگیر و به دستور آمریکا به ترکیه تبعید کردند. روز ۱۳ آبان ۱۳۵۷، دانشآموزان تهرانی در اعتراض به دخالتهای آمریکا در ایران راهپیمایی کردند اما دژخیمان رژیم شاهنشاهی به آنان حمله کردند و عدهای را به خاک و خون کشیدند.
همچنین ۱۳ آبان ۱۳۵۸، دانشجویان مسلمان پیرو خط امام، لانه جاسوسی آمریکا را در تهران تسخیر کردند و جاسوسان آمریکایی را به گروگان گرفتند. بدین ترتیب مبارزه ضدآمریکایی مردم ایران ابعاد جدیدتری پیدا کرد و نمایندگان مجلس شورای اسلامی این روز را «روز ملی مبارزه با استکبار» نامگذاری کردند.
امسال مراسم یومالله ۱۳ آبان با شعار «متحد و استوار، مقابل استکبار» در بیش از ۹۰۰ شهر کشور برگزار شد. طی سالهای اخیر نیز آثار موسیقایی متعددی با موضوع استکبارستیزی تولید و منتشر و ماندگار شدهاند.
سرود «آمریکا، آمریکا، ننگ به نیرنگ تو» با شعری از حمید سبزواری، آهنگسازی احمدعلی راغب، خوانندگی اسفندیار قرهباغی و تنظیم سیدمحمد میرزمانی از جمله این آثار است که سال ۱۳۶۰ منتشر شد و هر سال به مناسبت ۱۳ آبان از رسانه ملی پخش میشود.
ساخت سرودهای انقلابی نیازمند توجه به الگوهای دهه ۶۰ است/ زمینهسازی برای فعالیت جوانان
زندهیاد اسفندیار قرهباغی خواننده سرود «آمریکا، آمریکا، ننگ به نیرنگ تو» درباره این اثر موسیقایی بیان کرده بود: «صد در صد به مطالب این سرود معتقد بودم، برخلاف آنان که نانشان به دست آمریکاست، دستشان به دست آمریکاست. من همیشه معتقدم که آمریکا جهانخوار است؛ از آن سر دنیا آمده این ور دنیا و اینجا در عراق و افغانستان و پاکستان و… این همه فتنه بهراه انداختهاست. اینها واقعیت محض است.» برای شنیدن سرود «آمریکا، آمریکا، ننگ به نیرنگ تو» میتوانید اینجا مراجعه کنید.
همچنین قطعه «مرگ بر آمریکا» با شعر محمدمهدی سیار، آهنگسازی و خوانندگی حامد زمانی، تنظیم امید رهبران و میکس و مستر رضا پوررضوی در سال ۱۳۹۲ به همت دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی منتشر شد. برای شنیدن این اثر میتوانید اینجا مراجعه کنید.
با این وجود، تولید و انتشار آثار موسیقایی با موضوع استکبارستیزی در سالهای اخیر کاهش یافته است. بر این اساس با رضا مهدوی، مدرس دانشگاه، کارشناس و پژوهشگر موسیقی، درباره ویژگیهای سرودها و آثار موسیقایی انقلابی، نقش آنها در انتقال مفاهیم انقلابی و استکبارستیزی، علل ماندگاری این آثار و نیز چرایی کاهش تولیدشان در سالهای اخیر گفتوگو کردهایم که در ادامه میآید.
این پژوهشگر موسیقی درباره نقش آثار موسیقایی در انتقال مفاهیم انقلابی و استکبارستیزی به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: موسیقی یکی از بهترین رسانهها و ابزارها برای انتقال مفاهیم است و بهصورت مؤثر مردم دنیا را متوجه اصل موضوع میکند. بهعنوان مثال، «آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو» اثر فوقالعادهای است که زندهیاد اسفندیار قرهباغی با صدای منحصر و باشکوه خود معتقدانه و متعهدانه خواند. این اثر میتوانست طی این سالها با گونهها و رویههای مختلفی تولید و پخش شود که متأسفانه چنین امکانی فراهم نشد.
ساخت سرودهای انقلابی نیازمند توجه به الگوهای دهه ۶۰ است/ زمینهسازی برای فعالیت جوانان
رضا مهدوی افزود: سرودها و آثار موسیقایی انقلابی دیگر کشورها همچون شیلی، کوبا و فرانسه بعدها توسط دیگر انقلابهای جهان از جمله انقلاب اسلامی ایران در قالب آثار میهنی و بهصورت باکلام و بیکلام تغییر یافته و مورد استفاده قرار گرفتند و جهانی شدند. اینگونه آثار موسیقایی ضداستکبار و ضدامپریالیستی در ترویج فرهنگ انقلابی و صدور انقلاب اسلامی ایران بسیار مؤثر هستند.
او درباره شاخصها و ویژگیهای آثار موسیقایی انقلابی و استکبارستیزی بیان کرد: داشتن صدایی باشکوه و باصلابت توسط خواننده، اعتقاد حقیقی هنرمندان—شاعر، ترانهسرا، آهنگساز، خواننده و تنظیمکننده—به موضوع همراه با درک درست شرایط زمانه و ایجاد پیوند عمیق عناصر سازنده در یک اثر موسیقایی از ویژگیهای ماندگاری آنهاست.
این مدرس دانشگاه افزود: همچنین این آثار باید بیشتر جنبهٔ سرودواره داشته باشند تا مردم بهراحتی بتوانند آنها را به خاطر بسپارند و گاهی زمزمه کنند. ملودی باید در کنار کلیدواژههایی قرار گیرد که—even اگر تکراری باشند—در یک چینش فنی موسیقایی، تم و موضوع را با زبان و آهنگ ساده و به دور از پیچیدگی در اذهان متبادر کند. آثاری همچون «ای ایران» با شعر زندهیاد حسین گلگلاب و آهنگسازی زندهیاد روحالله خالقی، «سپیده» (ایران، ای سرای امید) با شعر زندهیاد امیرهوشنگ ابتهاج، آهنگسازی محمدرضا لطفی و خوانندگی محمدرضا شجریان، «یار دبستانی من» با شعر و آهنگسازی منصور تهرانی و خوانندگی فریدون فروغی، و «آمریکا ننگ به نیرنگ تو» با شعر حمید سبزواری، آهنگسازی احمدعلی راغب و خوانندگی اسفندیار قرهباغی با چنین ویژگیهایی ماندگار شدند.
وی با اشاره به کمرنگشدن تولید آثار موسیقایی با موضوع انقلابی و استکبارستیزی در سالهای اخیر اظهار داشت: مدیران و مسئولان بالادستی و میانی در دولتهای مختلف، طرز تلقیهای متفاوتی از این جریان مهم و حساسِ تسخیر لانه جاسوسی داشتند. این نهاد، مرکز رصدی برای دیگر کشورها بود که به موقع و در شرایط مناسب توسط دانشجویان پیرو خط امام خمینی(ره) تسخیر شد و نظام سلطه را به زانو درآورد و سران آمریکا فهمیدند اتفاق مهمی پس از قرنها در ایران به واسطهٔ رهبری امام خمینی(ره) رخ داده و دیگر نمیتوانند پایگاه خود و اسرائیل تجاوزگر را در ایران داشته باشند.
مهدوی تأکید کرد: باید در گونههای مختلف موسیقی و سرود دست به خلق اثر زد؛ به جوانان مستعد موسیقی میدان داد و شرایطی ایجاد کرد تا آنان بتوانند با تمام توان و تعهد خود دست به خلق آثار بزنند. البته ساخت سرود و سرودخوانی همچنان باید اولویت نخست باشد و در این حوزه به الگوسازی و نمونهآفرینیهای دههٔ شصت مراجعه شود که حقیقتاً در نوع خود منحصر و بینظیر هستند.
این کارشناس موسیقی گفت: شایسته است مدرسان هنرستانها و دانشکدههای موسیقی در پخش و تحلیل این آثار شاخص برای نسل نو همت گمارند. خوشبختانه در جشنوارههای بسیج هنرمندان که هر ساله برگزار میشود، این دقت نظر وجود دارد که آثار منتخب بر اساس محتوا و الگوی سرود انقلاب و جنگ تحمیلی هشتساله و نیز جنگ تحمیلی آمریکا و اسرائیل جنایتکار باشد.
