به گزارش خبرگزاری ریتم؛ پربیراه نخواهد بود اگر محمدرضا شجریان را مهم‌ترین چهره موسیقی معاصر ایران بدانیم؛ مردی که ورای یک نام، به نماد فرهنگی در تاریخ هنر ایران تبدیل شد. شجریان برای بسیاری از ایرانیان نماینده مطلق موسیقی و آواز ایرانی است و در دیگر نقاط جهان نیز از شهرتی ویژه برخوردار است؛ صدای او در حافظه جمعی چند نسل ثبت شده است.
زندگی و آغاز راه
محمدرضا شجریان در ۱ مهر ۱۳۱۹ در مشهد متولد شد. استعداد هنری او از کودکی نمایان شد و زیر نظر پدرش که قاری قرآن بود، به قرائت قرآن پرداخت. در سال‌های جوانی مدتی به معلمی در روستاهای مشهد مشغول بود.
ورود حرفه‌ای به موسیقی
سال ۱۳۴۶ نقطه عطفی در مسیر او بود؛ آشنایی با احمد عبادی و سپس حضور در کلاس‌های اسماعیل مهرتاش. او هم‌زمان به خوشنویسی پرداخت و به مرتبه استادی رسید. به دلیل فضای خانوادگی مذهبی، ابتدا با نام هنری سیاوش بیدگانی فعالیت می‌کرد و بعد با نام اصلی‌اش شناخته شد. بعدها نزد فرامرز پایور، نورعلی‌خان برومند و عبدالله دوامی به تکمیل دانش ردیف پرداخت.
شجریان با هنرمندانی چون محمدرضا لطفی، حسین علیزاده، جلال ذوالفنون و داوود گنجه‌ای همکاری کرد و در تداوم و اعتلای موسیقی سنتی ایران نقش داشت. پس از وقایع ۱۷ شهریور و جدایی گروه‌های شیدا و عارف از رادیو، با حمایت هوشنگ ابتهاج، کانون چاووش شکل گرفت و شجریان در چند آلبوم آن آواز خواند.
آثار و همکاری‌ها
دهه شصت اوج همکاری‌های شجریان و پرویز مشکاتیان بود و آثاری با بار اجتماعی شکل گرفت. در دهه هفتاد، آلبوم یاد ایام منتشر شد که نخستین همکاری رسمی او با همایون شجریان نیز بود. آلبوم شب، سکوت، کویر با کیهان کلهر نیز از نقاط درخشان کارنامه اوست. در دهه‌های بعد نیز با گروه آوا و دیگر موزیسین‌ها، آلبوم‌های اثرگذاری عرضه کرد.
سال‌های پایانی و بدرود
شجریان در دهه نود با محدودیت‌هایی مواجه شد و کمتر در ایران به اجرا پرداخت. او سرانجام در ۱۷ مهر ۱۳۹۹ چشم از جهان فروبست؛ مراسم تشییع او با حضور گسترده مردم برگزار شد. با همه نقدها و حواشی، نمی‌توان جایگاه بی‌بدیل او را در موسیقی ایران نادیده گرفت.
