به گزارش خبرگزاری ریتم؛ این عنوان کتاب برای اولین بار است که برای عموم علاقمندان موسیقی ایران با نثری ساده و روان تألیف میشود تا همگان بتوانند این نوع موسیقی شهری کشورمان را بهتر و بیشتر بشناسند. «موسیقی کلاسیک ایرانی» که در دیماه ۱۴۰۱ تألیف شده و اکنون پس از گذشت سه سال، توسط نشر «بیگاه» چاپ و منتشر شده است.
موسیقی ردیف-دستگاهی ایران در یکصد سال گذشته با نامهای مختلفی مثل اصیل، سنتی، دستگاهی و ملی خوانده شده است. اما این نامها فقط بخشی از ماهیتش را آشکار میساخته است. حالا بعضی موسیقیشناسان این موسیقی را «موسیقی کلاسیک ایرانی» مینامند. از این رو نویسنده در ابتدای کتاب توضیح داده است که چرا فکر میکند این اصطلاح برای نامیدن موسیقیِ مورد نظر بهتر است.
کتاب «موسیقی کلاسیک ایرانی» در ۹ فصل تألیف شده است. در فصل اول مؤلف به مفهوم «سنتی، اصیل یا کلاسیک: موسیقیِ کلاسیکِ ایرانی یعنی چه؟» پرداخته است. بعد از این در فصل دوم توضیح داده است که «جایگاه اجرای موسیقی» کجاست و «موسیقی کلاسیک ایرانی کجا اجرا میشود؟». در فصل سوم «جایگاه موسیقیدان» موسیقی کلاسیک ایران را ترسیم میکند. در فصل چهارم نویسنده رپرتوار موسیقی کلاسیک ایرانی را بررسی کرده است. او در این فصل توضیح میدهد «چه چیزی در موسیقی کلاسیک ایرانی اجرا میشود؟». این فصل همانطور که صداقتکیش در مقدمه اذعان میکند کمی از بخشهای دیگر فنیتر است؛ زیرا به نظر مؤلف «سادهکردنِ بیش از حد یا حذفِ» مسائل این فصل «به فهمِ موسیقیِ کلاسیکِ ایرانی لطمه میزده است».
در فصل پنجم کتاب «ارتباط با دیگران» یعنی پیوندهای این موسیقی با «موسیقی مردمی (فولک)» و «موسیقی مردمپسند» بررسی شده است. مؤلف در فصل بعدی موضوع «آموزش» موسیقی کلاسیک ایرانی را مطرح میکند و شرح میدهد این موسیقی «چطور تعلیم داده میشود؟». این مدرس دانشگاه و رهبر ارکستر در فصل هفتم در ذیل عنوان «تاریخ بسیار مختصر: موسیقی کلاسیک ایرانی چه سرگذشتی داشته است؟» گفتاری نسبتاً طولانیتر از فصلهای دیگر نوشته است. با توجه به گستردگی تاریخ موسیقی مورد بررسی (حدود ۶۰۰۰ سال) و ضرورت پرداختن به آن، طول این فصل توجیهپذیر است.
«زیباییشناسی» موضوع فصل هشتم کتاب است. مؤلف که قبلاً هم کارهایی از او در این زمینه خواندهایم در این فصل بعضی مسائل فلسفی مربوط به موسیقی کلاسیک را به شکل ساده تشریح کرده است. فصل نهم، «حال و آینده»، پاسخ به پرسشی است که امروزه مدام پرسیده میشود: «چه خواهد شد؟». نگارنده در ضمیمه این کتاب نیز به آثار مرجع موسیقی کلاسیک ایرانی اشاره داشته و با استفاده از یک کیوآرکد امکانی را فراهم کرده است تا خوانندگان به بعضی فهرستهای شنیداری منتخب او برسند و بتوانند مثالهای صوتی مرتبط با کتاب را بشنوند.
علاوه بر اینها در پایان هر فصل فهرستی از مطالب تکمیلی برای آموختن بیشتر خوانندگان علاقهمند آورده شده است که میتواند برای خوانندگان علاقهمند و پیگیرتر جالب و سودمند باشد.
کتاب «موسیقی کلاسیک ایرانی» نوشته آروین صداقتکیش به اهتمام نشر «بیگاه» در تیراژ ۷۰۰ نسخه، مهرماه ۱۴۰۴ در ۱۸۹ صفحه منتشر شده است.
