به گزارش خبرگزاری ریتم؛ نشست خبری سومین دوره «جایزه ملی آهنگسازی روح‌الله خالقی» روز دوشنبه (۱۴ مهرماه) با حضور محمدرضا عزیزی دبیر جشنواره، کیوان ساکت، محمدرضا فیاض، علی‌اکبر قربانی، بابک خضرائی، محمدرضا تفضلی و میرعلیرضا میرعلی‌نقی جمعی از داوران جشنواره در سالن جلسات دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
چگونگی برگزاری جشنواره
محمدرضا عزیزی در این نشست با اشاره به جایگاه برجسته روح‌الله خالقی در موسیقی ایران اظهار کرد:
«نخستین دوره این جایزه دو سال پیش به‌صورت دانشجویی برگزار شد و سال گذشته دومین دوره آن در سطح ملی برگزار و ۲۱ آبان‌ماه، همزمان با سالروز درگذشت استاد خالقی، در برج آزادی تهران به کار خود پایان داد.»
وی ادامه داد:
«برنامه‌ریزی برای سومین دوره از ابتدای امسال آغاز شد. با وجود اختلالاتی که به دلیل شرایط جنگ ایجاد شد، همراهی استاد کیوان ساکت نقشی مؤثر در ادامه مسیر داشت. ایده این جشنواره دغدغه شخصی من است و باور دارم که اندیشه موسیقی «گل‌ها» و موسیقی ایرانی باید با یکدیگر درآمیزند. این رویداد تلاش می‌کند ضمن حفظ میراث موسیقی ایرانی، به آهنگسازی معاصر و آثار میان‌رشته‌ای در حوزه ادبیات و اساطیر ایرانی بپردازد.»
عزیزی افزود:
«امسال علاوه بر بخش آهنگسازی باکلام و بی‌کلام، آثاری بر پایه متون ادبیات کلاسیک فارسی نیز مورد توجه قرار گرفته‌اند. همچنین بخش پژوهش به جایزه اضافه شده تا به اندیشه آهنگسازی روح‌الله خالقی و آثار میان‌رشته‌ای در این زمینه بپردازد.»
اهمیت حفظ استقلال جایزه
دبیر سومین دوره جایزه آهنگسازی روح‌الله خالقی با تأکید بر استقلال فکری این رویداد گفت:
«این جایزه، نخستین رویداد مستقل در نوع خود است که هدف آن تولید آثار نسل معاصر است؛ آثاری که شاید کمتر شنیده شوند اما ارزش اجرای عمومی دارند. از حمایت بنیاد رودکی، انجمن موسیقی و دفتر موسیقی سپاسگزارم. شورای سیاست‌گذاری جایزه با حضور نمایندگانی از انجمن موسیقی، دفتر موسیقی، خانه موسیقی و دانشگاه هنر تشکیل می‌شود.»
او افزود:
«هیچ محدودیت سنی برای شرکت‌کنندگان وجود ندارد و آثار به‌صورت ناشناس داوری می‌شوند تا عدالت حفظ شود. در بخش جوایز، علاوه بر تندیس و جایزه نقدی، آثار برگزیده در قالب کتاب منتشر و در جشنواره موسیقی فجر امسال اجرا خواهند شد.»
عزیزی تأکید کرد:
«در تلاشیم استقلال فکری و مالی جایزه حفظ شود. هرچند هر رویداد فرهنگی نیازمند حامی مالی است، اما حاضر نشدیم حقوق و امتیازات این جایزه را واگذار کنیم تا استقلال آن پایدار بماند.»
وی در پایان گفت:
«هدف ما رقابت نیست، بلکه پرورش استعدادهای جوان و تشکیل ارکستر روح‌الله خالقی با حضور نوازندگان مستعد است. در سال‌های گذشته این ارکستر اجراهای موفقی برای عموم داشته و امسال نیز فراخوان تازه‌ای منتشر کرده‌ایم.»
اهمیت پارتیتورنویسی
کیوان ساکت، آهنگساز و داور سومین دوره، در این نشست گفت:
«روح‌الله خالقی از شریف‌ترین چهره‌های موسیقی ایران بود. برگزاری جایزه‌ای به نام او مایه خرسندی است. در بسیاری از جشنواره‌ها از شرکت‌کنندگان پارتیتور نمی‌خواهند، در حالی که پارتیتورنویسی گامی اساسی برای رشد ادبیات موسیقی است. استادان علینقی وزیری و خالقی از نخستین کسانی بودند که بر اهمیت آن تأکید داشتند و این نگرش باید میان نسل جدید آهنگسازان تداوم یابد.»
او افزود:
«این رویداد بر آهنگسازی متمرکز است و آثار ارسالی به‌صورت صوتی یا تصویری بررسی می‌شوند، بدون نیاز به حضور فیزیکی هنرمندان. فرهنگ غنی فارسی و ادبیات آن، در شکوفایی موسیقی نقش مهمی دارد و این جشنواره در ادامه مسیر ارزشمند استادان وزیری و خالقی پیش می‌رود.»
میهن‌دوستی روح‌الله خالقی
بابک خضرائی، عضو هیئت علمی دانشگاه هنر، نیز در سخنانی گفت:
«دانشکده موسیقی دانشگاه هنر میراث‌دار هنرکده موسیقی ملی است. درباره نسبت مفهوم ملی‌گرایی با استاد خالقی بهتر است از واژه «میهن‌دوستی» استفاده شود، زیرا میهن‌دوستی به معنای احساس مسئولیت است نه تعصب. این احساس، انگیزه‌ای برای ساختن و توسعه کشور در عرصه هنر و آموزش محسوب می‌شود.»
او افزود:
«شاید خالقی از نظر فنی برترین آهنگساز نبوده باشد، اما به سبب ویژگی‌هایی چون میهن‌دوستی، تلاش برای آموزش موسیقی، تألیف آثار ارزشمند و نقش تاریخی‌اش، یکی از چهره‌های بی‌بدیل تاریخ موسیقی ایران است.»
در ادامه، محمدرضا فیاض، محمدرضا تفضلی، علی‌اکبر قربانی و میرعلیرضا میرعلی‌نقی نیز بر تداوم برگزاری این جایزه، ضرورت حفظ گنجینه‌های موسیقی و مستندسازی پارتیتورها تأکید کردند.
فراخوان سومین دوره این جایزه مردادماه امسال با هدف ترویج تفکر تألیفی، تقویت زبان آهنگسازی در موسیقی کلاسیک ایرانی و حمایت از آهنگسازان مستقل جوان منتشر شد. مهلت ارسال آثار تا ۱۰ آبان‌ماه تعیین شده است.
اختتامیه این رویداد نیز ۲۱ آبان‌ماه همزمان با سالروز درگذشت استاد خالقی در تالار رودکی برگزار می‌شود.
داوران سومین دوره در بخش آهنگسازی عبارتند از: کیوان ساکت، علی‌اکبر قربانی، محمدرضا فیاض، پویا سرایی، پاشا هنجنی و محمدرضا تفضلی. داوران بخش پژوهش نیز بابک خضرائی، سیدحسین میثمی و میرعلیرضا میرعلی‌نقی هستند.
جایزه ملی آهنگسازی روح‌الله خالقی در سال ۱۴۰۲ به همت محمدرضا عزیزی، آهنگساز و مدرس دانشگاه، با حمایت فصلنامه «مطالعات هنر و زیبایی‌شناسی» تأسیس شد. این جایزه به‌عنوان یک رویداد مستقل موسیقایی با هدف پاسداشت میراث استاد خالقی و شناسایی آهنگسازان خلاق در حوزه موسیقی دستگاهی و ارکسترال ایران برگزار می‌شود.
