«رستمزاد»؛ ناگفته‌های موسیقایی شاهنامه در تالار وحدت

به گزارش خبرگزاری ریتم؛ کنسرت ارکستر موسیقی ملی ایران با عنوان «رستمزاد» با آهنگسازی و رهبری میهمان امیر پورخلجی و روایت باران نیکراه، شامگاه دوشنبه (هفتم مهرماه) در تالار وحدت برگزار شد. این اثر که برای ارکستر زهی نوشته شده، در قالب ۱۷ پردهٔ موسیقایی به روایت بخشی از داستان‌های شاهنامه پرداخت؛ مسیر روایی «رستمزاد» از تولد زال آغاز و با زایش رستم، پهلوان نامدار حماسهٔ فردوسی، به پایان رسید.
بخش‌های این کنسرت شامل «اوورتور» و «رستمزاد برای راوی و ارکستر» (در هفده پرده) بود: «پرولوگ»، «آغاز داستان»، «خواب دیدن سام نریمان»، «پادشاهی دادن سام زال را»، «دیدار زال و مهراب کابلی»، «مهر پیوستن رودابه به زال»، «رفتن پرستندگان رودابه به دیدن زال زر»، «رفتن زال به نزد رودابه»، «نخستین دیدار زال و رودابه»، «نامه نوشتن زال به نزدیک‌ پدرش سام»، «آگاه شدن سیندخت و مهراب از شیفتگی زال و رودابه»، «آگاهی یافتن منوچهر از کار زال و رودابه»، «رفتن سام به جنگ مهراب»، «فرستادن سام، زال را با نامه، به نزد منوچهر»، «رسیدن زال به نزد منوچهر و آزمودن زال»، «پاسخ منوچهر به‌ سام و پیوند زال و رودابه» و «رستمزاد».
در روایت شاهنامه، زال یا دستان، پسر سام و پدر رستم، یکی از قهرمانان اسطوره‌ای است. سام که از سپیدمویی فرزندش در بدو تولد شگفت‌زده و ناخشنود شده بود، او را در پای البرزکوه رها کرد و سیمرغ نوزاد را یافت و پرورد؛ از این‌رو سیمرغ یاور زال و رستم شد. فردوسی داستان عاشقانهٔ زال و رودابه پسر سام و دختر مهراب کابلی  را با جزئیات روایت کرده است و پیوند آن دو در نهایت با رضایت دربار و نشانه‌های نیک به انجام می‌رسد.
«رستمزاد» تلاشی برای پیوند موسیقی ارکسترال با ادبیات کلاسیک فارسی و بازتابی نو از میراث فردوسی در عرصهٔ موسیقی ملی بود؛ اجرایی متفاوت که فرصتی برای آشنایی عموم به‌ویژه نسل جوان با داستان‌های شاهنامه به زبان موسیقی فراهم کرد. در سال‌های اخیر تمرکز بسیاری از آثار نمایشی و موسیقایی بر داستان رستم و سهراب بوده است؛ این کنسرت نشان داد سایر روایت‌های شاهنامه نیز ظرفیت اجرای موسیقایی دارند، هرچند این آثار مخاطبان خاص خود را دارند.
از مهمانان کنسرت «رستمزاد» می‌توان به امیرعباس ستایشگر، بهزاد عبدی، حسین علیشاپور و سیدمحسن حسینی اشاره کرد. این کنسرت امشب (سه‌شنبه هشتم مهرماه) نیز روی صحنه می‌رود.
اعضای ارکستر ملی ایران در این اجرا عبارت بودند از: مازیار ظهیرالدینی (نوازنده ویولن و کنسرت‌مایستر)، امیر مینوسپهر، علیرضا خلج اسماعیلی، هلیا محمدولی بارفروش، رمیصا نفیسی، فرمهر حسن‌بیگلو، فرناز دارویی، فاطمه بلادر، آناهیتا عظیمی، سینا افتخاری‌نیا، فرناز زندیه، فارس مخلص، یکتا علیزاده (ویولن یک)، مهوش عسگری، آرش جامع، بهنام آقاجانیان، امیر نظری سالاری، نگین سمایی، حمید خدایی، سجاد صالح‌آبادی، پارسا معین، علیرضا گلستانه، کیانا کاوه، کیمیا لشگری، رادمهر فلاح (ویولن دو)، هومن اتابکی، همایون هاشم‌زاده، پیمان ابوالحسنی، امیرحسین طائی، اشکان نظر، جاوید پناهی، روشا گواهی، نیاز لاهرودی، الهام آقابابایی، بهار براهیمی (ویولا)، محمدحسین غریبی، ماکان خویی‌نژاد، علی آقاجانی، غزاله حاج کاظم شیرازی، نرگس فلاح‌پسند، روژان فلاح‌بردبار، زهرا ساجدی، امین چراغیان، زهرا کتابی، هلیا پورکریمی، هستی علیزاده (ویولنسل)، سروش کاکاوند، هادی اسماعیلی، پریا اکرمی، نازنین احمدی، کوروش ملکی، ستاره نامور (کنترباس). همچنین فاطمه یوسفی‌نژاد، لیلا بازغی، روژینا صادقی، امیرحسین گرگین، ریحانه رفیعی، پارمیدا بهادران (هورن)، علی ضرابی، کامیار ماندگاریان (ترومپت)، عرفان فرشی‌زاده (تیمپانی) و ماهان ببری (پرکاشن) حضور داشتند.
ارکستر موسیقی ملی ایران سال ۱۳۷۷ به همت استاد فرهاد فخرالدینی و برای اجرای آثار ارزشمند موسیقی ارکسترال ایرانی تشکیل شد و با ترکیبی از سازهای ایرانی در کنار سازهای سمفونیک فعالیت می‌کند. این ارکستر زیرمجموعهٔ بنیاد رودکی است و اکنون با رهبری دائم همایون رحیمیان فعالیت دارد.
امسال رویکرد ارکستر بر گرامی‌داشت بزرگان موسیقی ایرانی متمرکز شده است: نخستین کنسرت با عنوان «خاطره‌ای با من هست» (یکم اردیبهشت) در گرامی‌داشت محمد سریر به رهبری همایون رحیمیان و خوانندگی علی تفرشی برگزار شد. دومین کنسرت با عنوان «مانده با نگاهی» (۱۸ خرداد) با اجرای آثار زنده‌یاد همایون خرم به رهبری رحیمیان، خوانندگی محمد عبدالحسینی و تک‌نوازی بابک شهرکی روی صحنه رفت. سومین کنسرت «گلگون» (۱۷ مرداد) همزمان با ماه صفر با آثاری از حسن ریاحی، امین‌الله رشیدی و همایون رحیمیان و با خوانندگی حسین علیشاپور و امیرحسین سمیعی اجرا شد. همچنین این ارکستر ۱۴ و ۱۵ شهریور در دومین کنگره ملی ۸ هزار شهید استان گیلان و سوم و چهارم مهرماه در دومین کنگره ملی بزرگداشت ۳ هزار شهید استان سمنان به رهبری همایون رحیمیان و خوانندگی مجتبی عسگری، محمدرسول ترمه و محمدرضا صفی اجرا داشت.