به گزارش خبرگزاری ریتم؛ موسیقی همواره در تاریخ جنگ‌ها و درگیری‌های نظامی دنیا نقش مهمی در تهییج مبارزان و تقویت روحیه آنان داشته است. ایران نیز در سال ۱۳۵۹ و هم‌زمان با روزهای ابتدایی انقلاب اسلامی با حمله رژیم بعث عراق مواجه شد. در آن مقطع، مردم کشورمان تازه درگیر تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی پس از انقلاب بودند و موسیقی نیز بخشی از این جریان محسوب می‌شد.
در آن زمان هیچ پیشینه‌ای برای تولید آثار موسیقایی مرتبط با دفاع مقدس وجود نداشت. با این حال، تعدادی از هنرمندان با خلق سرودهای حماسی و موسیقی‌های انگیزشی، علاوه بر تقویت روحیه رزمندگان، زبان موسیقی را به ابزاری برای روایت ایثارگری‌ها و مجاهدت‌ها تبدیل کردند. بسیاری از این آثار در حافظه جمعی ماندگار شدند و الهام‌بخش خلق آثار بعدی شدند.
آثاری مانند «خجسته باد این پیروزی» با شعری از حمید سبزواری و آهنگسازی احمدعلی راغب و صدای محمد گلریز، «شب‌نورد» با شعر اصلان اصلانیان و آهنگسازی محمدرضا لطفی با خوانندگی محمدرضا شجریان، «کاروان شهید» با شعر محمد ذکایی و آهنگسازی لطفی و صدای شهرام ناظری، «کجایید ای شهیدان خدایی» از مولانا با آهنگسازی هوشنگ کامکار و صدای بیژن کامکار، «خلبانان» با آهنگ و ترانه بابک رادمنش و صدای جمشید نجفی، «دایه دایه وقت جنگه» با خوانندگی رضا سقایی و تنظیم مجتبی میرزاده، «همپای جلودار» با شعر حمید سبزواری و صدای حسام‌الدین سراج و «گلبرگ سرخ لاله‌ها» با شعر سپیده کاشانی و آهنگسازی و خوانندگی حسام‌الدین سراج از جمله این آثار ماندگار هستند.
به مناسبت هفته دفاع مقدس، گفتوگویی با رضا مهدوی، موسیقیدان و کارشناس موسیقی، انجام شده است. او در این گفت‌وگو اظهار داشت: «موسیقی جنگ از دیرباز در تمامی کشورهایی که جنگ را تجربه کرده‌اند وجود داشته؛ غربی‌ها آن را مارش و ما ایرانیان موسیقی رزم می‌نامیم.»
وی افزود: «هشت سال جنگ تحمیلی، ریتم و ضرباهنگ ویژه‌ای را با کلام و بی‌کلام به وجود آورد که در نوع خود بی‌نظیر بود. این موسیقی سرشار از معنویت و حماسه بود و توانست نقشی بی‌بدیل در تهییج مردم و رزمندگان ایفا کند. سرودهای آن دوران در قالب‌های ملی، میهنی، دینی و مذهبی با قدرت اثرگذاری بالا شکل گرفتند.»
مهدوی درباره تأثیر موسیقی دفاع مقدس بر جامعه گفت: «اکثریت آثار موسیقایی آن دوره بازتاب‌دهنده تمامی ظرفیت‌های موسیقی ایران تا آن زمان بودند. این آثار علاوه بر تقویت روحیه رزمندگان، حس همدلی، انسجام و پاکدلی را در جامعه گسترش دادند.»
وی در ادامه افزود: «آثاری که با محوریت دفاع از تمامیت خاک میهن و از عمق جان توسط شاعران، آهنگسازان و خوانندگان خلق شدند، به‌دلیل سادگی و فاصله گرفتن از تکنیک‌های روشنفکرمآبانه به دل مردم نشستند و ماندگار شدند. نمونه بارز آن سرود «خجسته باد این پیروزی» است که همچنان شنیدنی است.»
این کارشناس موسیقی همچنین درباره تأثیر آثار دفاع مقدس بر تولیدات موسیقایی جنگ ۱۲ روزه اخیر گفت: «متأسفانه به‌دلیل شرایط متفاوت و کوتاه بودن زمان جنگ، آثار کمتری خلق شد. هرچند محسن چاوشی با اثر «علاج» در این حوزه حضوری شاخص داشت.»
مهدوی در پایان با اشاره به تغییر ذائقه نسل جوان بیان کرد: «تمامی گونه‌های موسیقی ملی ایران از موسیقی نواحی، دستگاهی، پاپ ایرانی، تلفیقی، کودک و نوجوان، رزمی و بزمی، این قابلیت را دارند که با بهره‌گیری از تکنیک‌های نوین اما با تکیه بر ریشه‌های اصیل، به تولید آثار ماندگار منجر شوند. قطعاتی چون «دایه دایه وقت جنگه»، «از خون جوانان وطن»، «ای ایران» و «یار دبستانی من» همچنان نمونه‌هایی شنیدنی و جاودان هستند.»
