به گزارش خبرگزاری ریتم؛ هفتاد و چهارمین زادروز حسین علیزاده، آهنگساز و نوازنده پرافتخار تار و سهتار، فرصتی است برای تبریک به این هنرمند استثنایی که در طول زندگی هنری خود، جایگاهی بیبدیل برای موسیقی ایران رقم زده است. علیزاده همواره با استقلال فکری و دوری از وابستگیهای دولتی، آثاری ماندگار خلق کرده و میراثی ارزشمند برای جامعه موسیقی و فرهنگدوستان کشور به یادگار گذاشته است.
بدون شک علیزاده از تأثیرگذارترین موسیقیدانان معاصر است؛ هنرمندی دغدغهمند که در برابر مسائل اجتماعی و شرایط دشوار هیچگاه سکوت نکرد و با نگاهی شخصی و خلاقانه، جریان تازهای در موسیقی ایران، ردیف، نوازندگی و آهنگسازی پدید آورد.
آثار او ترکیبی از سادگی و بیپیرایگی، همچون شعر سعدی، و پیچیدگیهای فلسفی و رمزآلود، همچون اشعار بیدل دهلوی است. تازهترین و بزرگترین دستاورد هنری او، مجموعه عظیم «دستگاههای موسیقی ایران» است که بسیاری آن را «مانیفست» هنری حسین علیزاده میدانند.
این مجموعه شامل ۱۷ جلد کتاب و ۱۳ لوح فشرده با ۳۰۲ قطعه است که در سال ۱۴۰۳ تکمیل شد. پروژهای که از سال ۱۳۹۸ آغاز و در شرایط دشوار همهگیری کرونا، مشکلات اجتماعی و بیماریهای سخت، با عشق، ایمان و پشتکار علیزاده به ثمر رسید.
در این مجموعه هر دستگاه و آواز شامل پیشدرآمد، تصنیف، چهارمضراب، رنگ و ردیفهای علیزاده است که به صورت مستقل منتشر شده و تمامی قطعات نیز بهصورت صوتی اجرا شدهاند.
برخی ویژگیهای شاخص این مجموعه عبارتاند از:
۱. اشعار اختصاصی: تمام اشعار برای همین پروژه سروده شدهاند. سیروس جمالی، شاعر و شاگرد علیزاده، با سرودن اشعاری ناب و متناسب با هر گوشه، روح تازهای به اثر بخشیده است.
۲. ساختار اجرایی: هر بخش همچون یک کنسرت کامل طراحی و ضبط شده و علاوه بر قابلیت شنیداری، ارزش آموزشی نیز دارد.
۳. اهمیت آوازها: دستگاهها و آوازهایی چون بیات ترک، ابوعطا، افشاری، دشتی و بیات کرد با استقلال کامل و اجرای جزئیات دقیق ارائه شدهاند.
-
اجرای گروهی: تمامی قطعات با آنسامبل گروهی و تمرینهای مستمر ضبط شدهاند که باعث افزایش تأثیرگذاری حسی آثار شده است.
۵. حضور گسترده هنرمندان: نزدیک به ۴۵ هنرمند در تولید این پروژه مشارکت داشتهاند و همین ترکیب متنوع، رنگ و بوی متفاوتی به هر اجرا بخشیده است.
۶. نگاه نو به ردیف: این مجموعه نخستین تلاش خلاقانه برای ارائه ردیف موسیقی ایرانی با رویکرد شنیداری است، در حالی که پیشتر اغلب نسخهها صرفاً جنبه آموزشی داشتند.
۷. اهمیت آموزشی: این آثار باید در سطح دانشگاهی زیر نظر استادان مجرب تدریس شوند، چرا که نمایانگر تکنیک، ظرافت، خلاقیت و عمق احساسی منحصر به فردی هستند.
بیتردید مجموعه «دستگاههای موسیقی ایران» نقطه عطفی در تاریخ موسیقی ایرانی و هدیهای ماندگار از حسین علیزاده به نسلهای آینده است. زادروز خجسته این استاد بزرگ را گرامی میداریم و برای او شادمانی و موفقیتهای بیش از پیش آرزو میکنیم.