به گزارش خبرگزاری ریتم؛ امروز، پنجم آذر، نوزدهمین سالروز درگذشت بابک بیات، آهنگساز و تنظیم‌کننده تأثیرگذار موسیقی پاپ و سینمای ایران است. بسیاری از ترانه‌ها و فیلم‌هایی که او برایشان موسیقی ساخته، به آثاری ماندگار و بخشی از حافظه جمعی مخاطبان تبدیل شده‌اند.
بابک بیات، متولد ۲۳ خرداد ۱۳۲۵ در محله پل‌چوبی تهران، از ۱۹سالگی با حضور در اُپرای تهران و زیر نظر اِولین باغچه‌بان، ثمین باغچه‌بان و نصرت‌الله زابلی با موسیقی کلاسیک و جهانی آشنا شد و حدود پنج سال با این اپرا همکاری داشت.
پس از آن با محمد اوشال، آهنگساز و رهبر ارکستر جاز فولکلوریک، دوستی نزدیکی یافت؛ دوستی‌ای که شناخت او از هارمونی، آکومپانیمان و سایر جلوه‌های موسیقایی را گسترش داد. رابطه حرفه‌ای و دوستانه او با ایرج جنتی عطایی نیز نقش مهمی در گرایش بیات به موسیقی پاپ داشت و همکاری‌های متعددی میان آن دو شکل گرفت.
ساخت موسیقی برای ۹۰ فیلم
بیات فعالیت در عرصه موسیقی فیلم را در سال ۱۳۵۱ با فیلم «غریبه» آغاز کرد که با همراهی واروژان ساخته شد. او برخلاف بسیاری از هنرمندان، پس از انقلاب مهاجرت نکرد و در ایران ماند و به آهنگسازی برای فیلم‌ها و سریال‌ها ادامه داد. بیات از پرکارترین آهنگسازان تاریخ سینمای ایران است و برای حدود ۹۰ فیلم موسیقی ساخته است.
از مهم‌ترین آثار او می‌توان به «مرگ یزدگرد»، «شاید وقتی دیگر»، «طلسم»، «مرسدس»، «جهان‌پهلوان تختی»، «دست‌های آلوده»، «کشتی آنجلیکا»، «قرمز»، «دو زن»، «شیدا» و سریال‌های «سلطان و شبان»، «پهلوانان نمی‌میرند» و «ولایت عشق» اشاره کرد.
او ۱۳ بار نامزد دریافت سیمرغ بلورین شد و سه بار برای فیلم‌های «عروس»، «سرزمین خورشید» و «مردی شبیه باران» این جایزه را به‌دست آورد. هرچند پس از انقلاب کمتر به ساخت ترانه پرداخت، اما همکاری‌هایش با اهورا ایمان، بابک صحرایی و خوانندگانی مانند حمید حامی، مانی رهنما، نیما مسیحا، محمد اصفهانی و خشایار اعتمادی آثار ماندگاری بر جای گذاشت.
از جمله این آثار می‌توان به «دلم گرفت»، «لیلای من کو»، «پرنده»، «مرگ ماهی‌ها»، «پروانگی»، «رگبار»، «نازنینم خداحافظ»، «آسیمه‌سر»، «مرگ آفتاب»، «همسفر» و «بهونه» اشاره کرد. بیات در پنجم آذر ۱۳۸۵ بر اثر نارسایی کبدی درگذشت و در قطعه هنرمندان بهشت زهرا(س) به خاک سپرده شد.
نقش بابک بیات در ارتقای موسیقی پاپ
به مناسبت این سالروز، گفت‌وگویی با ستار اورکی، آهنگساز و تنظیم‌کننده و از دوستان نزدیک زنده‌یاد بیات انجام شد. او نقش بیات در شکل‌دهی موسیقی پاپ ایران را بنیادین توصیف کرد و گفت:
«همواره از سه شخصیت—واروژ هاخباندیان (واروژان)، اسفندیار منفردزاده و بابک بیات—به‌عنوان سردمداران موسیقی پاپ یاد می‌کنم. این سه نفر ستون‌های موسیقی پاپ مولف ایران هستند.»
اورکی افزود:
«این هنرمندان در اواخر دهه ۴۰ و اوایل دهه ۵۰ جریان موسیقی نو و آوانگارد را پایه گذاشتند. بیات در کنار داریوش اقبالی و ایرج جنتی عطایی، موسیقی پاپ را به سطحی تازه از عمق، بیان‌ورزی و روایت‌گری رساند.»
او درباره مضمون آثار بیات نیز گفت:
«آثارش به‌شدت انسانی و سرشار از عاشقانگی بود؛ عشق به فرزندانش—به‌خصوص مانی که در نوجوانی درگذشت—و عشق به مردم و جامعه. او میان مردم زندگی می‌کرد و رنج‌ها و شادی‌هایشان را می‌دید. نمی‌توان موسیقی پاپ ایران را بدون ردپای او تصور کرد.»
میراث بابک بیات همچنان زنده است؛ در ترانه‌ها، فیلم‌ها و در خاطره نسلی که با موسیقی او زیسته است.
