به گزارش خبرگزاری ریتم؛ دیروز ۹ آبان، پانزدهمین سالروز درگذشت اولین باغچه‌بان، خواننده و بنیان‌گذار اپرا در ایران است. به همین مناسبت، شهلا میلانی، خواننده اپرا و مدرس، یادداشتی به سفارش پایگاه اطلاع‌رسانی موسیقی ایران نوشته است. او در این یادداشت آورده است:
«خانم اولین باغچه‌بان صدایی که میان دو سرزمین دوست، پلی از فرهنگ ساخت. در تاریخ موسیقی ایران زمانی که واژه «اپرا» هنوز در گوش مردم سرزمین شرقی غریب می‌نمود، بانویی از سرزمین آناتولی گام بر خاک ایران نهاد تا صدایی تازه، نگاهی نو و احساسی هنرمندانه را در کالبد موسیقی این دیار بدمد.»
در ادامه، با اشاره به صدای تربیت‌یافته غربی و باور ژرف او به هنر، انتخاب ایران به عنوان میهن دوم در کنار ثمین باغچه‌بان، و نقش بنیادینش در عرصه موسیقی و نهادهای تربیتی و فرهنگی کشور تشریح شده است. میلانی بر ترکیب ظرافت و قدرت در صدای او، شناساندن مبنای حرفه‌ای متسو سوپرانو به جامعه موسیقی ایران، و معرفی اپرا به عنوان شیوه‌ای از بیان فرهنگی و تئاتری تأکید می‌کند.
این یادداشت، اجرای او در صحنه‌های تهران را در دهه‌هایی که آواز کلاسیک برای بسیاری بیگانه بود، دریچه‌ای به جهانی نو می‌داند؛ جهانی که صدا ابزار گفت‌وگوی میان فرهنگ‌هاست. نقش او در آموزش و تربیت نسل جوان، تأسیس مدارس موسیقی به همراه همسرش، و تبدیل شدن به پیوندی فرهنگی میان ایران و ترکیه برجسته شده است. در پایان می‌خوانیم: «امروز وقتی از دور به گذشته می‌نگریم، حضور اولین باغچه‌بان را نه صرفاً به عنوان یک شخصیت تاریخی، بلکه به عنوان صدای نخستین بیداری هنری زنان در آواز ایران می‌شنویم؛ صدایی که همچنان در رگ‌های زمان جاری است.»
